Hoe een houten zoldervloer isoleren zonder gevaar op condensatie?
De ideale situatie is waarin je van nul kan starten, met een correcte isolatie en bijhorend dampscherm van de onderzijde aangebracht (warme zijde tijdens de stookmaanden). Maar bij een na-isolatie of renovatie is het vaak niet wenselijk om het plafond af te breken. Kan je dan wel isoleren zonder gevaar op condensatie?
Situatie bij houten zoldervloeren (zonder afbraak van het plafond)
- houten balken die op regelmatige afstand liggen
- aan de onderzijde afgewerkt met pleisterwerk/gipskartonplaten die je niet wil afbreken
- ongebruikte zolder boven
Ons advies voor een zoldervloerisolatie blijft: zo dampremmend mogelijk en zo luchtdicht mogelijk aan de warme zijde, zo dampopen mogelijk aan de zolderzijde. Maar een dampschermfolie is niet altijd mogelijk.
Is er risico op condensatie in deze vloeropbouw als je géén dampschermfolie plaatst?
Zelden of nooit. Men beveelt vaak een dampscherm aan te brengen uit veiligheidsoverweging. Men vergeet echter de praktijk waar dit vaak onhaalbaar is om (perfect) uit te voeren. Want hoe kan je in de vaak complexe houtstructuur van een houten roostering en een wirwar aan leidingen deze folie luchtdicht aanbrengen?
Je plafond is vaak al luchtdicht en dampremmend genoeg om geen risico’s op interne condensatie te krijgen.
Is het toch niet beter om de folie van bovenuit aan te brengen als dit haalbaar is?
Zelfs mét een folie is er een bijkomend risico waar niemand over praat of aan denkt.
Op de plaats waar de dampschermfolie over de balken heen loopt, is de temperatuur in de winter even koud als op zolder zelf. Op deze koudste punten kan er condensatie ontstaan, ter hoogte van je houten roostering. En dat is net wat men wil vermijden!
Wat is jullie ervaring met deze situatie na verloop van de jaren?
We hebben al honderden van dit soort vloeren geïsoleerd, en we hebben er ook al terug open gemaakt na enkele jaren.
Even wat theorie: Het dampspanningsverloop in een geïsoleerde zoldervloer is anders dan in een geïsoleerd dak. De dampdichtheid en luchtdichtheid van alle lagen aan beide zijden van de isolatie spelen hierbij een rol.
Het advies blijft: zo dampremmend en luchtdicht mogelijk aan de warme zijde, zo dampopen mogelijk aan de (koude) zolderzijde.
Een gepleisterd plafond aan de onderzijde is luchtdichter en dampremmend.
Een onafgewerkte (ongebruikte) zoldervloer is 100% dampopen aan de bovenzijde. Werk je deze af met een vloerplaat (vb. OSB), dan heb je een damprem. Onze ervaring leert echter dat dit probleemloos kan.
Het bewijs: deze zoldervloer werd na enkele jaren terug open gemaakt aan de bovenzijde. De OSB-plaat had hier aan de onderzijde nog geen sporen van condensatie.
Bekijk onze diverse uitvoeringsmogelijkheden voor zoldervloerisolatie.
Tip 1: isoleer & ventileer!
Overtollig vocht moet sowieso naar buiten via ventilatie. Dat kan een open raam zijn of een mechanische afvoerventilator. Door je woning te isoleren ga je deze ook luchtdichter maken, de vervuilde lucht moet nog steeds naar buiten en dat gaat niet meer vanzelf door de vroegere ongecontroleerde luchtlekken.
De binnenoppervlaktes komen op een hogere temperatuur te staan, maar op bepaalde plaatsen waar géén isolatie zit (koudebruggen) kan je wel condensatie krijgen als de luchtvochtigheid te hoog is. Voorbeelden van koudebruggen zijn hoeken, beglazing of raamprofielen, de draagbalken boven een raam. Let dus zeker op met plafonds boven een vochtige ruimte zoals een badkamer. Daar werk je in de mate van het mogelijke toch met een dampscherm (of schilder je plafond dampdicht, zie tip 2). Zorg vooral dat het plafond hier géén grote luchtlekken heeft (inbouwspots).
Opgelet: De natuur wil in balans komen! Je badkamer open zetten in plaats van je raam is een slecht idee. Het vocht dat je niet naar buiten afvoert zal zich verspreiden in de rest van de woning en daar op koude plaatsen (een onverwarmde inkomhal) gaan condenseren. Lees hier meer over in onze tekst over gezond ventileren en verwarmen van de woning.
Tip 2: plafond schilderen met dampdichte verf
Door je plafond te schilderen met een dampdichte verf maak je ook een doorlopende damprem. Dat is beter dan een gebrekkig aangebrachte folie vol spleten en kieren. Een betonnen zoldervloer heeft dit probleem niet aangezien beton op zich al dampdicht is.