Een muur die zichtbaar vochtig staat, verf die afbladert … allemaal indicaties voor een probleem van opstijgend vocht. Wees echter voorzichtig om op basis van uitsluitend visuele vaststellingen dit als opstijgend vocht te bestempelen. Achter een schadebeeld kunnen tal van oorzaken schuilgaan.
Opstijgend vocht is een veel voorkomend probleem in onze woningen, zowel jong als oud. Het duikt soms na een tijdje op uit het niets. Een eenvoudige oppervlaktemeting volstaat in vele gevallen niet, wij gaan letterlijk en figuurlijk in de diepte om de problemen boven te halen en er een passende oplossing voor te kunnen bieden.
Is het nu opstijgend vocht of niet ?
We spreken erg snel van opstijgend vocht in woningen als het gaat over een schadebeeld dat zich onderaan de muur voordoet tot op een hoogte van max 1 à 1,5 meter.
Capillair opstijgend grondvocht is vocht dat uit de bodem langs de capillaire poriën van de muur opstijgt. Het vocht op zich blijft soms verborgen omdat het via de buitenzijde of een lege spouw geleidelijk aan kan opdrogen alvorens het aan de oppervlakte komt. Tot je iets wijzigt aan het gebouw of de spreekwoordelijke druppel de emmer doet overlopen en het probleem aan de oppervlakte komt.
Plots lost het behangpapier of de verf en verschijnt er vaak een wit poeder op de muur. Dat witte poeder of wollige massa zijn zouten, en die geven vaak nog de grootste schade. Zij veroorzaken bvb. ook corrosie van metalen wapeningen of hoekijzers in de muren (zie foto).
De juiste vochtfolie op de juiste plaats !
Om opstijgend vocht tegen te gaan wordt bij het metselen van de muren een DPC-folie of waterkering gestoken onderaan de muurvoet. Deze folie moet op de juiste hoogte zitten en mag nergens onderbroken of overpleisterd zijn met (sterk zuigende) kalkpleisters. In oudere woningen werd nog roofing(papier) gebruikt, welke na 30 jaar vaak zodanig verouderd is dat hij vocht doorlaat.
Meteen heb je hier toch een viertal frequent voorkomende oorzaken van opstijgend vocht die met kennis van zaken opgelost kunnen worden. Aangezien een nieuwe waterkeringsfolie inbrengen (onderkappen) erg duur en tijdrovend is, worden speciale producten geïnjecteerd die er voor zorgen dat de poriën waterafstotend worden in de plaats van wateropzuigend.
In spouwmuren kan behoudens de waterkering ook nog een vochtslab zitten die de spouw naar buiten toe moet doen afwateren via de open stootvoegen. Deze kan ook fout zitten qua hoogte, watert soms in de foute richting af, heeft onderbrekingen, … Dit probleem los je niet zomaar op met een injectie en vergt een andere aanpak.
Diagnose met protimeter, een goeie basis
De protimeter is een meettoestel die aan de hand van de elektrische geleidbaarheid van het materiaal ons in staat stelt een eerste diagnose uit te voeren. Dit instrument stelt ons in staat om tot op 5 cm diepte zonder enige schade een basis voor onze diagnose te leggen.
Aangezien de meetwaarden sterk worden beïnvloed door de aanwezigheid van zouten, kan een hoge meetwaarde nog steeds geen zekerheid geven over vocht of zout of allebei. Om dat uit te sluiten kunnen meetstrips worden gebruikt om het type en de hoeveelheid zouten te meten.
Diagnose met calciumcarbide-meter
Een diagnose met calciumcarbide-meter is een must voor de 2de stap in de diagnose of behandeling.
Aan de hand van de vorige metingen met de protimeter weten we wat en waar we nog moeten meten met de calciumcarbide-meter. Deze geeft ons uiterst nauwkeurige en betrouwbare resultaten qua vochtgehaltes van de muur. Een stukje uitgenomen steen van 20 gram gaat in de carbidefles, samen met metalen knikkers en een ampul CaC2. De ampul gaat bij het schudden stuk in de fles en reageert met het aanwezige vocht. Het vrijgekomen acetyleengas bouwt druk op in de manometer op de fles, waar we het vochtgehalte kunnen op aflezen.
Zouten, de grootste boosdoeners voor schade
Zouten zijn in feite de grootste boosdoeners bij problemen met vocht. Ze zijn aanwezig vanuit historische verontreiniging of zitten gewoon in het metselwerk, want stenen zijn gebakken klei/aarde en bevatten vele mineralen waaronder zouten. Zouten gaan opzwellen als ze nat worden en geven de grootste zichtbare schade.
Ook bij een geïnjecteerde droge muur kan het probleem zich na injectie terug voordoen. Het volstaat niet om het pleisterwerk te behouden, het zout er wat af te schuren en weer te gaan schilderen. Degene die dat ooit probeerde heeft intussen gemerkt dat het zout doodleuk terug aan de oppervlakte komt en het werk een maat voor niets is geweest.
Dat is meteen de hoofdreden waarom injectiewerk altijd gepaard gaat met een grondige diagnose vooraf (of deels tijdens de werken) en in haast alle gevallen een zoutwerende folie vereist is nadien. Het bijkomend voordeel van deze folie is timing : men kan vaak dadelijk pleisteren in plaats van een lange droogtijd van enkele maanden te moeten inlassen.
Waarom werken jullie met gels en niet met vloeistof ?
Injectiegels hebben een aantal voordelen :
- Ze blijven zitten waar je ze injecteert, en lopen niet ongecontroleerd weg.
Vloeistoffen hebben het nadeel via de vele barstjes en holtes in het onregelmatige metselwerk weg te lopen alvorens in te werken. - Ze kunnen ook in snelbouwsteen gebruikt worden of bij spouwmuren.
- Ze werken langzamer in op de muur en verspreiden zich verder.
- Ze bevatten meer actieve stoffen (65% tov soms amper 7% bij vloeistoffen).
- Ze bevatten zowel siloxanen als silanen en geven dus een dubbele werking.
Het herstel in een duidelijk stappenplan
De eerste stap is altijd het afkappen van de beschadigde pleister tot 50 cm boven de zoutband/schade. Vervolgens worden elke 10 cm gaten van 14 mm diameter geboord die worden gevuld met injectiegel, die zich traag kan verspreiden in de muren.
Of er een droogperiode wordt aanbevolen hangt af van de situatie, de planning, de vochtigheid van de muur en de aanwezigheid van zouten.
Een tweede stap is er voor zorgen dat de zouten in de muur niet meer aan de oppervlakte komen. Daartoe werken wij met een zoutwerend membraan (folie of naadloos uitsmeerbare 2-componentenpasta) dat na droging een scheuroverbruggende barrière vormt tegen restvocht en zouten. De muuroppervlakte wordt vooraf nog behandeld met een Kiesol om afpoederende stenen te fixeren in de diepte en alle risico’s uit te sluiten.
Het sluitstuk is natuurlijk de herstelling van het pleisterwerk, de vloerplinten, radiatoren terug ophangen, …
Ook hiervoor bieden wij onze diensten aan in een totaalpakket, behoudens je zelf aan de slag wil gaan.